Điện mãng châm điều trị hội chứng dạ dày – tá tràng
THEO QUYẾT ĐỊNH SỐ: 5013/QĐ-BYT VỀ VIỆC BAN HÀNH TÀI LIỆU CHUYÊN MÔN “HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN, KẾT HỢP Y HỌC CỔ TRUYỀN VỚI Y HỌC HIÊN ĐẠI” NGÀY 01/12/2020
ĐẠI CƯƠNG
Loét dạ dày tá tràng là một bệnh lý có tổn thương loét ở niêm mạc, hạ niêm mạc thậm chí tới cả lớp cơ của dạ dày - hành tá tràng.
Theo Y học cổ truyền, gọi là chứng vị quản thống, thường gặp hai thể là can khí phạm vị hoặc tỷ vị hư hàn.
Mục đích: Làm giảm đau cho người bệnh bị loét dạ dày - tá tràng.
Châm cứu trong việc điều trị hội chứng dạ dày – tá tràng đem lại hiệu quả cao mà không gây ra những tác dụng phụ
CHỈ ĐỊNH
Người bệnh bị đau do loét dạ dày - tá tràng.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Trường hợp có chỉ định can thiệp ngoại khoa.
CHUẨN BỊ
Cán bộ thực hiện:
Bác sỹ, Y sỹ được đào tạo về chuyên ngành y học cổ truyền được cấp chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh….
Phương tiện
- Máy điện châm hai tần số bổ, tả.
- Kim châm cứu vô trùng loại 6 - 20cm, dùng riêng cho từng người bệnh.
- Khay men, kẹp có mấu, bông, cồn 70°.
Người bệnh
- Được tư vấn, giải thích trước khi vào điều trị.
- Được khám và làm hồ sơ bệnh án theo quy định.
- Tư thế người bệnh nằm ngửa, gối cao hoặc ngồi.
Hồ sơ bệnh án
Bệnh nhân được khám và làm bệnh án theo quy định.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Thực hiện kỹ thuật
+ Phác đồ huyệt đạo:
- Thể Can khí phạm Vị, châm tả:
+ Thủy phân à Cự khuyết
+ Kỳ môn à Thiên khu
+ Nội quan àGian sử
+ Túc tam lý à Hạ cự hư
+ Huyền chung àDương lăng tuyền
- Thể Tỳ Vị hư hàn, châm bổ:
+ Hạ quản à Cự khuyết.
+ Chương môn à Lương môn.
+ Gian sử à Nội quan
+ Túc tam lý à Hạ cự hư.
+ Tỳ du à Vị du àThận du.
+ Tam âm giao à Âm lăng tuyền.
Thủ thuật:
- Bước 1: Xác định và sát khuẩn da vùng huyệt.
- Bước 2: Châm kim vào huyệt theo các thì sau:
+ Thì 1: Tay trái dùng ngón tay cái và ngón trỏ ấn, căng da vùng huyệt; Tay phải châm kim nhanh qua da vùng huyệt.
+ Thì 2: Đẩy kim từ từ theo huyệt đạo, kích thích kim cho đến khi đạt “Đắc khí” (bệnh nhân có cảm giác căng, tức, nặng vừa phải, không đau ở vùng huyệt vừa châm kim, thầy thuốc cảm giác kim mút chặt tại vị trí huyệt).
- Bước 3. Kích thích huyệt bằng máy điện châm
Nối cặp dây của máy điện châm với kim đã châm vào huyệt theo tần số bổ- tả của máy điện châm:
+ Tần số (đặt tần số cố định): Tần số tả từ 5 - 10Hz, Tần số bổ từ 1 - 3Hz.
+ Cường độ: nâng dần cường độ từ 0 đến 150 microAmpe (tuỳ theo mức chịu đựng của trở bệnh).
+ Thời gian: 20- 30 phút cho một lần điện mãng châm.
- Bước 4. Rút kim, sát khuẩn da vùng huyệt vừa châm.
Liệu trình điều trị
- Điện mãng châm ngày một lần
- Một liệu trình điều trị từ 15 - 30 lần.
THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN
Theo dõi
Theo dõi tại chỗ và toàn thân.
Xử trí tai biến
- Vựng châm: Người bệnh hoa mắt, chóng mặt, vã mồ hôi, mạch nhanh, sắc mặt nhợt nhạt.
+ Xử trí: rút kim ngay, lau mồ hôi, ủ ấm, uống nước chè đường nóng, nằm nghỉ tại chỗ. Theo dõi mạch, huyết áp.
- Chảy máu khi rút kim: dùng bông vô khuẩn ấn tại chỗ, không day.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Y tế (2013). Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh chuyên ngành Châm cứu.
2. Bộ Y tế (2014). Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chuyên ngành Phục hồi chức năng.
3. Bộ Y tế (2017). Quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh cấy chỉ và laser châm chuyên ngành châm cứu.
4. Bộ Y tế (2014). Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chuyên ngành Phục hồi chức năng.
5. Khoa Y học cổ truyền, trường Đại học Y Hà Nội (2018). Sách hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh theo YHCT, kết hợp YHCT với Y học hiện đại.